ZPAF Gallery
Kraków, ul. św. Tomasza 24
23.11.2022–21.01.2023
wernisaż: 23.11.2022, godz. 18
Kurator wystawy: Adam Sobota
Kuratorzy galerii: Maciej Plewiński, Danuta Węgiel
Fotografie Stanisława Kulawiaka mówią o naszej obecności w życiu. Przeważnie są świadkiem naszego losu z jego często paradoksalnym wyrazem. Stanisław Kulawiak to odkrywca zjawisk potwierdzających czas „tu i teraz”. Każda epoka zostawia swój ślad zapisany przez fotografie. Wolność powstała z solidarności pokazuje nam czas i miejsce często pełne zachwytu, ale i wstydu. Jaka to prawda? Czy możliwe, że otoczeni pejzażem nonsensów możemy sobie spojrzeć w oczy? Pamiętamy, gdy budowany socjalizm pełen był sztucznych zachwytów, gestów i haseł. Fotografie Stanisława Kulawiaka rodzą zasadnicze pytania o prawdę zarejestrowanego śladu, ale jednocześnie pytanie, dlaczego te sceny mają nam pokazywać rzeczywistość, gdy być może kiedyś ten los był jeszcze bardziej dramatyczny. Fotografie Stanisława Kulawiaka są częścią olbrzymiego zjawiska odkrywającego obłudę dyktatury. Ta ironia często przysłania bolesne rany przeżytego czasu. Dziwne zderzenia skutków i celów oraz ich rozmijanie się w życiu codziennym budzą niechęć do usuwania tych wad. Czy wady nie mają swoich zalet? Te trudne i być może niepotrzebne rozważania można jednak odnieść i do naszego polskiego sceptycyzmu, który często w przeszłości ratował nas od bolesnych uderzeń losu! Spójrzmy z uśmiechem na wiele takich sytuacji, pokazanych na fotografiach. Te obrazy to elementarz uczący nas umiejętności śmiechu z samych siebie. Może to lepsze niż dramatyczne i pompatyczne pozy rodzinnego etosu! Te złoża nonsensów, humoru i dramatu to często niepotrzebne rozdzieranie szat. Od dawna chcę podkreślić umiejętność konsekwentnego kreowania sztuki fotograficznej przez autora, którą śledzę i cenię od lat. Jego uśmiech to też lekarstwo na codzienne bolączki i trudy społeczeństwa pędzącego czasem na hulajnodze do kosmosu.
Jerzy Lewczyński, Uśmiech przez łzy, Gliwice 2008
W swojej twórczości fotograficznej Stanisław Kulawiak wypracował strategię, w której połączył pasję dokumentowania życia społecznego w Polsce z utrwalaniem etosu relacji rodzinnych, jak też z badaniem medialnej specyfiki fotografii. Eksperymenty z formą przekazu przeprowadzał w okresie studiów na AGH w Krakowie, gdy założył grupę twórczą SEM (1976-1981), z którą realizował fotograficzne instalacje w przestrzeni publicznej poświęcone problemom PRL-owskiej codzienności oraz ekologii. Po 1981 roku powrócił w rodzinne strony do Ostrzeszowa i kontynuował – trwające już obecnie pół wieku – dokumentowanie charakterystycznych zjawisk życia społecznego w kraju. Szczególną uwagę poświęcał przy tym funkcjonowaniu własnej rodziny i środowiska, w którym wzrastał. Po okresie studenckim zdecydował się pozostać przy klasycznych zasadach tworzenia i prezentacji swoich prac. Ich dokumentalny walor idzie w parze z głęboko przemyślaną stroną formalną, przez co ich sens nie zamyka się w kategorii fotoreportażu. Autor dostrzega wieloznaczność i uniwersalność różnych zjawisk, a nawet powołuje się na pojęcie symetrii jako ogólnej reguły postrzegania i poznawania świata. Wpisuje się tym samym w najpowszechniej ceniony nurt fotografii, gdzie osobista interpretacja i obiektywne uwarunkowania wzajemnie wspierają swoje racje.
Adam Sobota, Wrocław 2021
Stanisław Kulawiak, rocznik 1954. Po ukończeniu Szkoły Podstawowej w Bobrownikach i Liceum Ogólnokształcącego w Ostrzeszowie w latach 1973–1979 studiował na Wydziale Elektrotechniki, Automatyki i Elektroniki AGH w Krakowie. Fotografią zajmuje się od roku 1974, najpierw prowadził Studencką Agencję Fotograficzną, a dwa lata później wspólnie z przyjaciółmi założył Grupę Twórczą SEM i Jaszczurową Galerię Fotografii. W roku 1980 został członkiem Związku Polskich Artystów Fotografików. W latach 1983–1989 współpracował z Teatrem im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu, a w okresie 1993–1999 pracował dla firmy Country Line w Niemczech. Od 1999 roku jest współwłaścicielem Oficyny Wydawniczej Kulawiak w Ostrzeszowie. W latach 2010–2021 był prezesem Stowarzyszenia Regionalny Ośrodek Dokumentacji WIEŻA 1916. Od 2014 roku jako wiceprezes ds. artystycznych Okręgu Dolnośląskiego ZPAF organizuje wystawy okręgowe oraz w Galerii Za Szafą (obecnie Galeria Fotografii ZPAF), od 2017 roku jest członkiem Rady Artystycznej ZPAF w Warszawie. Autor wielu wystaw i publikacji, interesuje się edytorstwem i drukiem.
Wystawa zrealizowana w ramach obchodów 75-lecia Związku Polskich Artystów Fotografików.
Katalog towarzyszący wystawie został przygotowany i wydany przez Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu – Instytucję Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego.
Więcej fotografii z cyklu Na peryferiach PRL
https://foto.karta.org.pl/nasze-zbiory/kolekcje/ok_1898_kulawiak_stanislaw,1175.html
